ایجاد مشارکت چالشی همیشگی در آموزش آنلاین بوده است. چه تمرکز ما روی همکاران باشد، چه روی مشتریان و چه کارمندان، درگیر کردن فراگیر با محتوای آموزشی همیشه هدف نهایی ما بوده است چراکه اگر فراگیران درگیر محتوا نشوند، فرآیند یادگیری سخت خواهد بود.
کنفوسیوس[1] می‌گوید: «به من بگو و من فراموش می‌کنم، به من یاد بده و من به خاطر می‌سپارم، مرا درگیر کن و من یاد می‌گیرم.» و به نظر کلامش صحیح است.
وقتی تجربه‌ی یادگیری می‌سازید که فراگیران را به محتوای آنلاین شما وصل می‌کند، یادگیری آسان، طبیعی و بی‌دردسر می‌شود و در خاطر می‌ماند.
در این مقاله ده راهکار برای اینکه فراگیران را پرانگیزه، علاقه‌مند و درگیر با محتوا نگه دارید، معرفی می‌کنیم:
- فراگیرانتان را بشناشید
این روش باید یک کار معمول باشد ولی آیا شما واقعا برای شناخت فراگیرانتان وقت می‌گذارید؟
هدف هر برنامه‌ی آموزشی این است که با مخاطب خود ارتباط بگیرید. ولی ارتباط گرفتن وقتی آنها را نمی‌شناسید کاری دشوار است. مخاطبانتان را آنالیز کنید تا شخصیت، عادات، رفتارهای یادگیری و نیازهایشان را بشناسید تا بهتر بفهمید توقع آنها از تجربه‌ی یادگیری‌شان چیست.
آیا به اندازه‌ی کافی بر تکنولوژی تسلط دارند که بتوانند از تکنولوژی مدنظر شما استفاده کنند؟ آیا زمان خالی کمی دارند و نمی‌توانند مدت زمان زیادی را صرف یادگیری کنند؟ سوابق تحصیلی، توانایی‌ها یادگیری و سلایق فراگیرانتان چیست؟
هرکس با روشی متفاوت یاد می‌گیرد. تا زمانی که دقیقا ندانید دوره‌ی آموزشی را برای چه کسانی ایجاد می‌کنید، موفق نخواهید شد از عناصری استفاده کنید که تجربه‌ی یادگیری تعاملی را برای فراگیرانتان در پی داشته باشد.
- هدف یادگیری را شفاف‌سازی کنید
چرا باید کسی به یادگیری علاقه‌مند باشد؟ مگر اینکه بداند دقیقا چنین اطلاعاتی به چه دردش می‌خورد.
مشخص کردن هدف یادگیری در ابتدای هر دوره‌ی آموزشی به فراگیران شما کمک می‌کند تا مزایای یادگیری و چگونگی کمک برای توسعه و بهتر شدن مهارت‌هایشان را ببینند و محیط مناسبی را برای تعامل با آنها ایجاد می‌کند. علاوه بر این‌ها مشخص کردن اهداف یادگیری نه تنها ارزش دوره‌ی آموزشی شما را برای فراگیران بالا می‌برد بلکه کمک بزرگی است برای شما تا برای دوره ساختاری بی‌عیب و نقص بسازید.
زمانی که اهداف را مشخص کنید دیگر جنبه‌های استراتژی توسعه‌ی شما در جای خود قرار می‌گیرند.
- برنامه‌های آموزشی‌تان را تعاملی کنید
وارد کردن فاکتور تعامل در برنامه‌های آموزشی عامل مهمی است که کمک می‌کند تا فراگیران به آموزش شما علاقه‌مند باقی بمانند و همانطور که دوره را طی می‌کنند متمرکز باقی بمانند. هردو عامل درگیری فراگیر با محتوا را افزایش می‌دهد و در عین حال بی‌حوصلگی و حواس‌پرتی بزرگ‌ترین دشمنان مشارکت هستند.
راه‌های مختلفی برای ایجاد استراتژی تعامل در آموزش وجود دارد؛ از ایجاد یک تعامل ساده‌ی «کشیدن و رها کردن» گرفته، تا تبدیل نحوه‌ی ارائه‌ی شما به یک دوره‌ی آموزش مجازی تعاملی.
بخ خاطر داشته باشید که هدف شما علاقه‌مند نگه داشتن مخاطبانتان است. هرچه بهتر فراگیرانتان را بشناسید پیدا کردن عنصری که آنها را درگیر و مجذوب محتوایتان نگه دارد بیشتر است.
- دوره‌های آموزشی مجازی خود را منظم کنید
حالا که حرف از «ساختاری بی‌عیب و نقص» شد باید بدانید که نظم بخشیدن به محتوای آموزش آنلاین برای تجربه‌ی یادگیری مشارکتی بسیار پراهمیت است. منظم کردنبرنامه‌ی آموزشی به شما کمک می‌کند تا از بمب‌باران اطلاعاتی که فراگیران را از مشارکت و تمرکز بر نکات کلیدی دور می‌کند، پیشگیری کنید.
حتما اطلاعات آموزشی را اولویت‌بندی کنید، اینکه مهم‌ترین پیامی که می‌خواهید انتقال دهید چیست؟ کدام کلاس الزامی است و کدام حالت تکمیلی دارد؟
سعی کنید از نقشه‌ی راه استفاده کنید تا سرفصل‌ها را منظم کرده و آنها را در جریانی منطقی تعمیم دهید تا فرآیند به‌خاطر سپاری دانش را بهبود دهید. محتوای آموزش منظم نه تنها به فراگیرانتان در جذب بهتر و سریع‌تر دروس کمک می‌کند بلکه شما را قادر می‌سازد تا اطلاعات را مطابق با اهداف آموزش مجازیتان توزیع کنید.
- مدت زمان قسمت‌های آموزشتان را کوتاه نگه دارید
محتوای طولانی به سرعت تعامل فراگیر با محتوا را قطع می‌کند. هرکسی زمان و حوصله‌ی نامحدود ندارد تا برای آموزش صرف کند، مخصوصا اگر زندگی پرمشغله‌ای داشته باشد.
کوتاه نگه داشتن قسمت‌های آموزشتان نه تنها به فراگیرانتان نشان می‌دهد که به محدودیت زمانشان واقفید و به آن احترام می‌گذارید بلکه به آنها کمک می‌کند تا راحت‌تر با محتوای شما ارتباط برقرار کنند چراکه تعامل با تکه‌های کوچک اطلاعات راحت‌تر از فهم ویدیوها و داستان‌سرایی‌های طولانی است.
بهترین روش این است که محتوای خود را به بخش‌های کوچک تقسیم کرده، تمرینات کوتاه تهیه کنید و حواستان باشد که صفحه را از نوشته لبریز نکنید.
- به ظاهر دوره‌ی آموزشی خود اهمیت دهید
جالب است که معادل دیگر درگیر کننده، جذاب است. در اکثر مواقع محتوای آموزشی درگیرکننده از نظر هنری جذاب است. طراحی خوب ظاهری راه خوبی است که توجه فراگیر را جذب و توجه‌شان را جلب کنید. اگر نمی‌دانید از کجا شروع کنید به خاطر داشته باشید که زیبایی در کوتاهی و سادگی است. متنتان را کوتاه کنید و فضاهای خالی را به عنوان جلوه‌ای سازگار که خوانش را ساده‌تر می‌کند، متعادل نگه دارید. عکس‌ها، انیمیشن‌ها، آواتارها و ویدیوهایی با کیفیت بالا انتخاب کنید و طراحی خوبی برای آزمون‌هایتان درنظر بگیرید.
روی فضای مجازی جذابی تمرکز کنید و از قدرت غیرقابل انکار زیبایی‌شناسی‌هایی استفاده را کنید که نه تنها پایه‌ی ایجاد مشارکت هستند بلکه به تداوم آن کمک می‌کنند.
- کنجکاوی مخاطبانتان را تحریک کنید
وقتی محیطی را ایجاد می‌کنید که کنجکاوی فراگیران در آن تحریک می‌شود، میزان علاقه‌ی آنها و در نتیجه میزان مشارکتشان افزایش پیدا می‌کند.
توجه آنها را با تصاویر مناسب جلب کرده و فضایی را ایجاد کنید که حس کنجکاوی‌شان را با سؤالات تأمل‌برانگیز و بازی‌های آموزشی چالشی بیدار کند.
سؤالات چالشی و بحرانی مخاطبانتان را تشویق می‌کند تا روی مواردی که یاد می‌گیرند تفکر و تأمل کنند. یادتان باشد که هدف شما مشارکت فراگیرانتان است و هیچ چیز به اندازه‌ی کنجکاوی آنها را درگیر نمی‌کند چراکه کنجکاوی سبب می‌شود افراد به راه‌های جدید قدم بگذارند و آنها را برای دانش تشنه نگه می‌دارد.
- تجربه‌ای معنادار ایجاد کنید
چرا معنادار؟ زیرا یافتن معنا در اطلاعات جدید به فراگیران کمک می‌کند تا راحت‌تر با آن ارتباط برقرار کرده و ساده‌تر بر آن واقف شوند.
برای ایجاد تجربه‌ای معنادار در آموزش مجازی شما باید بیشتر روی همزادپنداری با تجارب شخصی فراگیرانتان تمرکز کنید و احساساتشان را تحریک کنید.
استفاده از روش فراگیرمحور در استراتژی‌تان به شما کمک می‌کند تا تمام نیازها و پیشینه‌ها را پوشش دهید. همچنین سناریوهایی برگرفته از موقعیت‌های واقعی در زندگی به فراگیرانتان کمک می‌کند تا کاربرد دانشی را که فرا گرفته‌اند در دنیای واقعی ارزیابی کنند. علاوه بر این پرداختن به احساسات مخاطبانتان یکی از راه‌های مؤثر درگیر کردن آنها با محتوا است. انتخاب صحیح تصاویر، داستان‌های گیرا و مقدار کمی شوخی، ارتباط حسی، علاقه و انگیزه را بیدار می‌کند.
دانسته‌های فراگیرانتان را با استفاده از اطلاعات مرتبط و احساساتشان فعال کنید و تجربه‌ای معنادار در آموزش مجازی به آنها ارائه دهید.
- به فراگیرانتان اجازه دهید کندوکاو کنند
کاوش همان یادگیری است.
وقتی فراگیرانتان اجازه داشته باشند آزادانه در پلتفرم آموزشی جابه‌جا شده و خودشان اطلاعات کسب کنند، علاقه‌مندیشان نیز افزایش میابد. عدم توانایی در انجام هیچ فعلی در پلتفرم سبب کلافگی و سردگمی فراگیران می‌شود. تصور کنید به فایل صوتی گوش می‌دهید و برای لحظه‌ای تمرکزتان را از دست داده و قسمتی را از دست می‌دهید و نتوانید فایل را به عقب برگردانید. و یا می‌خواهید ذهنیتی از دوره‌ی آموزشی به دست آورید ولی قبل از تمام کردن بخشی از درس نتوانید نگاهی به موضوعات بخش‌های دیگر بیندازید.
آزاد کردن جابه‌جایی در فضای پلتفرم به مخاطبانتان حس آزادی و کنترل می‌دهد. راه‌های جدیدی پیش رویشان می‌گذارد و کمک می‌کند بیشتر با تجربه‌ی یادگیری‌شان درگیر شوند.
- به نتیجه‌ی نهایی افتخار کنید
ممکن است این سؤال برایتان پیش آید که افتخار کردن چطور می‌تواند یک راهکار باشد ولی این پیامد استراتژی آموزش مجازی این اطمینان را می‌دهد که محصول شما ارزنده است.
وقتی نسبت به چیزی که خلق کرده‌اید مفتخر باشید به این معناست که همه‌ی تلاشتان را کرده‌اید و با تمام موانع جنگیده‌اید. یعنی خروجی آن‌قدر برای شما بسیار پراهمیت بوده است که روی تک‌تک جزئیاتش کار کرده‌اید و تمام سعی‌تان را کرده‌اید تا بی‌عیب از آب درآید. یعنی خود را جای مخاطب گذاشته‌اید و از تجربه‌ای که کسب کرده‌اید لذت برده‌اید.
این یک معادله‌ی ساده است. اگر عکس‌العمل‌ها به چیزی که شما ایجاد کرده‌اید معمولی بود می‌تواند به معنای معمولی بودن نتیجه‌ی نهایی باشد ولی اگر واکنش‌ها پرشور بود احتمالا به این معناست که فراگیران همان‌قدر از تجربه‌ی آموزش شما لذت برده‌اند که شما در خلق آن.
شما هم اگر می‌خواهید تجربه‌ای مشارکتی در آموزش ایجاد کنید استراتژی‌تان را تعیین کنید، زمان عرضه‌تان را کاهش دهید و کارهای ساده را اتوماسیون کنید.
[1] . Confucius, فیلسوف چینی